Αποσπάσμα από το βιβλίο της Ειρήνης Παπαδάκη
« ΛΟΓΙΑ  ΤΟΥ  ΣΤΕΙΑΚΟΥ ΛΑΟΥ » ,  ΑΘΗΝΑ 1975 – Εκδόσεις «  Κνωσός »

“Τα πιο  πιο  παλιά χρόνια καθώς  μου  διηγήθηκε η μητέρα μου και  άλλες γερόντισσες , τα γλέντια ήσαν συχνότερα. Κάθε Κυριακή μαζεύονταν οι  ντελικανήδες και οι κοπελιές σ’ ένα χορόσπιτο. Ως  χορόσπιτο ήτο  κατάλληλο  το  σπίτι με καμάρα (καμαρόσπιτο) γιατί  ήτο  και πιο  ευρύχωρο , αλλά και  γιατί  στους διπλούς σοφάδες του μπορούσαν να καθίσουν άνετα όλες οι  γράδες ( γριές) μάνες  και  γιαγιάδες που  έπρεπε απαραίτητα να συνοδεύουν  τις  κοπελιές στο  χορό. Το  καλοκαίρι πιο  συχνά εστέλιωναν  το  χορό  στ ‘ αλώνια που  βρίσκονταν κοντά στο  χωριό.  Μαζί   με το  χορό αρχινούσαν και  οι μαντινιάδες.

Ο  χορός  για τον ντελικανή  ήτο  η  μοναδική ώρα να εξωτερικεύσει το πάθος του  και  να δώσει  στην καλή του να καταλάβει τα αισθήματα του. Συχνά και οι κοπέλες απαντούσαν ανάλογα.

Εγίνοντο στους χορούς πραγματικοί  αγώνες  από  μαντινιάδες . Ο αγώνας εγίνετο ανάμεσα στους πιο καλούς τραγουδιστάδες  και  στις  πιο καλές τραγουδίστριες. Αυτοί  οι  αγώνες  εγίνοντο  στους γάμους , πανηγύρια , βαφτίσια κτλ από τα οποία  ήσαν απαραίτητοι οι τραγουδιστάδες”

Μαντινιάδες προυκιών

Τ’ αντρόυνο που θα γενεί είναι δικολογιά μου
Θε μου και να περνά καλά να χαίρεται η καρδιά μου

Στ’ ανάδιο πρόβαλε γαμπρέ, διπλή χαρά να νοιώσεις
να δεις τση νύφης τα προυκιά να τα  ποκαμαρώσεις.

Επήραμε τα  τα προυκιά κι ειν’ όλα ξομπλιασμένα
Με τέχνη και με υπομονή είναι ξετελεμένα

Ποιος ήταν ο προξενητής απού να φάει μέλι
Που ταίριασε τον αητό με τ’ άσπρο περιστέρι

Άμετε πέτε του γαμπρού να στέκει να ξανοίγει
Ρούχα που του τα φέρνουνε να μην ανεγογγύζει

Τ’ ανέφαλο που πέρασε κρατεί νερό και στούπα
Ας είναι καλορίζικη της νύφης μας η προύκα.

Τ’ ανεφαλάκια τ’ ουρανού βαστούν νερό και χιόνια
Κι ας είναι καλορίζικα της νύφης τα σεντόνια

Να σογεράσατε γαμπρέ κι οι δυο με την υγειά σας
να τα χαρείτε τα προυκιά και σεις και τα παιδιά σας

Μαντινάδες για το στόλισμα της νύφης – γαμπρού

Οντά σε γέννα η μάνα σου ο ήλιος εκατέβει
και σου δώσε την ομορφιά και πάλι μετανέβει

Καλή ναι η νυφούλα μας μα κι ο γαμπρός μας όμως
Μοιάζει σα να ‘ναι βασιλιάς και κάθεται στο θρόνο

Νύφη μου το κορμάκι σου πελεκητή κολώνα
Όποιος σε πάρει δε γερνά ποτέ του στον αιώνα

Νύφη  μου πλούσια να γενείς και πλούσια να γεράσεις
Και στο νοικοκεράτο σου δούλους με δούλες να ‘χεις

Παινέσετε και τον γαμπρό γιατί ναι παλικάρι
Χαρά σ’ αυτήν που σήμερα γαμπρό θα τόνε πάρει

Καλά να τα κεντήσετε τση νύφης τα μαλλάκια
Να τα ξεμπλέξει ο γαμπρός με τα πολλά κανάκια